GİB mevzuatına göre gider pusulası, serbest meslek erbabı (serbest meslek faaliyetinde bulunan kişiler) ile iş yapan kurumlar veya gerçek kişiler tarafından düzenlenen ve bu kişilere yapılan ödemelerin belgelendirilmesi için kullanılan bir belgedir. Gider pusulası, serbest meslek erbabına yapılan ödemelerin vergi matrahına dahil edilmesi ve vergi denetiminde delil olarak kullanılması amacıyla düzenlenir.

Gider Pusulası Nedir?

• Gider pusulası, serbest meslek erbabına yapılan ödemelerin (avukatlık, doktorluk, muhasebecilik, mimarlık vb.) belgelendirilmesi için kullanılır.
• Bu belge, ödeme yapan taraf (işveren veya müşteri) tarafından düzenlenir ve serbest meslek erbabına yapılan ödemenin gider olarak kaydedilmesini sağlar.
• Gider pusulası, Gelir Vergisi Kanunu'nun (GVK) 11. maddesi kapsamında düzenlenir.

Gider Pusulası Kimler Tarafından Düzenlenir?

Serbest Meslek Erbabına Ödeme Yapanlar:

• Şirketler (limited, anonim şirketler vb.),
• Gerçek kişiler (serbest meslek erbabına ödeme yapan bireyler),
• Diğer tüzel kişilikler (dernekler, vakıflar vb.).

Serbest Meslek Erbabı:

• Avukatlar, doktorlar, muhasebeciler, mimarlar, mühendisler, danışmanlar vb.

Gider Pusulası Nasıl Kullanılır?

• Serbest meslek erbabına yapılan ödemeler için gider pusulası düzenlenmesi zorunludur.
• Ödeme yapan taraf, ödeme tutarını ve vergi kesintisini (stopaj) gider pusulası üzerinde belirtir.

• Ödeme Yapan Taraf: Gider pusulasını düzenler.
• Serbest Meslek Erbabı: Gider pusulasını imzalar ve bir nüshasını alır.
• Muhasebe Kaydı: Gider pusulası, ödeme yapan tarafın muhasebe kayıtlarına gider olarak işlenir.

• Pusula numarası ve düzenlenme tarihi,
• Ödeme yapan tarafın adı, adresi ve vergi kimlik numarası,
• Serbest meslek erbabının adı, adresi ve vergi kimlik numarası,
• Ödeme konusu (hizmetin ne olduğu),
• Brüt ödeme tutarı,
• Stopaj oranı ve kesilen vergi tutarı,
• Net ödeme tutarı,
• İmzalar (ödeme yapan taraf ve serbest meslek erbabı).

• Serbest meslek erbabına yapılan ödemelerde, ödeme yapan taraf stopaj (kaynakta kesinti) yapar.
• Stopaj oranı, Gelir Vergisi Kanunu'na göre belirlenir (2023 itibarıyla genellikle %20'dir).
• Örneğin: 10.000 TL'lik bir ödemede %20 stopaj kesilirse, 2.000 TL vergi kesintisi yapılır ve serbest meslek erbabına 8.000 TL ödenir.

• Ödeme yapan taraf, gider pusulasını muhasebe kayıtlarına gider olarak işler.
• Kesilen stopaj tutarı, vergi dairesine beyan edilir ve ödenir.

Gider Pusulası ile İlgili Önemli Hususlar

E-Gider Pusulası:

• GİB tarafından e-fatura ve e-arşiv uygulamalarına benzer şekilde, e-gider pusulası uygulaması da hayata geçirilmiştir. Bu uygulama, gider pusulasının elektronik ortamda düzenlenmesini sağlar.

Saklama Süresi:

• Gider pusulaları, ödeme yapan taraf ve serbest meslek erbabı tarafından 5 yıl süreyle saklanmalıdır.

Cezai Yaptırımlar:

• Gider pusulası düzenlenmemesi veya eksik düzenlenmesi durumunda, vergi cezaları uygulanabilir.

Gider Pusulası ile İlgili Sık Sorulan Sorular

• Serbest meslek erbabına ödeme yapıldığında düzenlenir.

• Vergi denetiminde sorun yaşanabilir ve vergi cezaları uygulanabilir.

• Brüt ödeme tutarı üzerinden stopaj oranı (%20) uygulanır. Örneğin, 10.000 TL'lik ödemede 2.000 TL stopaj kesilir.